سرامیک چیست؟
سرامیک از کلمه keramos یونانی مشتق شده و به معنی سفالینه یا شی‌ء پخته‌شده است. سرامیک از خاک رس تهیه می‌شود. امروزه، سرامیک به‌طورکلی، به‌عنوان هنر و علم ساختن و به کار بردن اشیاء جامدی تعریف می‌گردد که اجزاء تشکیل‌دهنده اصلی آن‌ها مواد غیر آلی و غیرفلزی بوده و در صورت قرار گرفتن در دماهای بسیار بالا، شکل اولیه خود را حفظ کرده و مقاوم‌تر می‌شوند. این تعریف نه‌تنها سفالینه‌ها، بلکه پرسلان‌ها ، دیرگدازها، محصولات رسی سازه‌ای و… را نیز در برمی‌گیرد. به کاشی‌ای که لعاب روی آن از جنس سرامیک باشد، کاشی سرامیکی یا سرامیک ( در بازار ) گفته می‌شود.
سرامیک‌ها می‌توانند لعاب‌دار (GL) یا بدون لعاب (UGL) باشند. سرامیک‌ها در ابعاد متنوعی به اشکال مربع یا مستطیل ساخته می‌شوند و ضخامت آن‌ها متغیر است. همچنین سرامیک‌ها با اشکال و ابعاد مناسبی برای قرنیز و گوشه‌ها تهیه می‌شوند. از سرامیک‌های ضد اسید در کارخانه‌ها و آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شود.
مواد تشکیل دهنده سرامیک
سرامیک همانند آجر از خاک رس ساخته‌شده و ممکن است بدون لعاب یا لعاب‌دار باشد. سرامیک‌های بدون لعاب را از راه پرس کردن یا اکستروژن شکل داده و می‌پزند، رنگ آن‌ها پس از پخت در طیف نخودی تا قرمز و قهوه‌ای قرار می‌گیرد.
البته سرامیک‌های پرسلانی و انواع دیگر در محدوده طیف رنگی فوق نمی‌باشند. سرامیک‌ها عموماً از سه ماده اولیه خاک رس، فلدسپات‌ها و ماسه تهیه می‌شوند. خاک رس، همان سیلیکات‌های آلومینیوم هیدراته است که به‌صورت کانی‌های مختلفی یافت می‌شوند.
مزایای استفاده از سرامیک در نمای ساختمان
با توجه به قیمت بالای سنگ و باری که سنگ به ساختمان تحمیل می‌کند، جهت نمای ساختمان در بعضی کشورها استفاده از سرامیک رواج قابل ملاحظه‌ای پیدا کرده است. نمای سرامیک مشکل وزن را تا حدود یک چهارم وزن سنگ حل کرده است ولی مشکل پیوستگی سرامیک و نما به جز در موارد اندکی حل نشده است و با استفاده از روش‌های نصب سعی در حل مشکل پیوستگی اجزای نما وجود دارد. این نماها با توجه به طراحی قابل کنترل می‌توانند زیبایی خاص خود را به بیننده تقدیم کنند.
به طور کلی از ویژگی‌هاي مثبت سرامیک مقاومت فیزیکی بالا و مقاومت دربرابر یخ‌زدگی مي‌باشد، از ویژگی مهم آن ضدحریق بودن آن است و اینکه در برابر آتش تغییر شکل نمي‌دهد، با گذشت زمان تغییر رنگ نمي‌دهد و در برابر اشعه خورشید هم مقاوم است. کاشی و سرامیک تفاوت چندانی ندارند، لعابی که روی قسمت سخت کاشی را مي‌پوشاند و شکل زیبایی به آن مي‌دهد، مي‌تواند از جنس‌هاي مختلفی باشد که اگر از سرامیک باشد به آن کاشی سرامیک یا سرامیک گفته مي‌شود.
یکی از مهم‌ترین دلایل استفاده از سرامیک در معماری ساختمان، بهداشتی بودن آن نسبت به سنگ و سیمان و سایر مصالح است از دیگر مزایای استفاده از سرامیک در نما هزینه نگهداری پایین، دوام و عمر طولانی، مقاومت در برابر مواد شیمیایی، عایق رطوبتی بودن سرامیک است (جذب آب پایین داشته و برای مکان‌هایی که با آب و رطوبت در تماس هستند، مناسبند)، یک سرامیک خوب باید به نحوی باشد که تغییرات ناگهانی درجه حرارت را بین 20 تا 100 درجه به خوبی تحمل کرده و دچار ترک در بدنه یا لعاب نشود در غیر این صورت این سرامیک کیفیت مناسبی ندارد. یکی از جذابیت‌هاي بصری سرامیک تنوع بی نظیر طرح و رنگ آن است که شما از این حیث حتی ممکن است دچار سردرگمی هم بشوید.
معایب نمای سرامیک
از جمله معایب استفاده از سرامیک در نمای ساختمان، عایق نبودن آن به سرما و گرما و صدا می‌باشد. همچنین نماهای سرامیکی به دلیل حالت لعاب چاپی و یکنواخت بودن طرح و همچنین به دلیل بازتاب شدید نور جلوه زیبایی به ساختمان نمی‌دهند و برای بیننده بزودی خسته کننده می‌گردند. این نما در هنگام نصب مشکل پیوستگی داشته و بندهای آن نمایان است. به علت منشا رس سرامیک، چسبندگی مستحکم به مصالح سیمانی نداشته و تغییرات جوی باعث انقباض و انبساط و جدا شدگی آن از بدنه ساختمان می‌گردد. همچنین درزهای سرامیک ساب داده نمی‌شود و بعد از مدتی قابل تمیز کردن نیست و آب از این درزها به پایین نفوذ می‌کند که به همین خاطر باید زیر سطح سرامیک شده را عایق کرد.
خصوصیت سرامیک خشک پرسلانی تو پر – یک سانتی متری – فول بادی
این سرامیک‌ها بیشتر خاصیت های سرامیک خشک پرسلانی که همان جذب آب کم می‌باشد را دارا هستند.
ابعاد استاندارد تولید شده برا این گونه سرامیک خشک پرسلانی 120 در 60 می‌باشد و قابلیت برش به اندازه های مورد نظر طرح را دارد.
اکثر دیتیل های اجرایی مربوط به سرامیک خشک پرسلانی مجوف چه به لحاظ نمایان و چه غیرنمایان به منظور این گونه سرامیک خشک پرسلانی نیز امکان پذیر است.
سیستم های اجرایی مخصوصی به منظور نصب این سرامیک به لحاظ نمایان بودن و یا غیر نمایان بودن طراحی و قطعات ان تولید گردیده است که همه استانداردهای جهانی را نیز دارا است.
قیمت تمام شده این محصول نسبت به سرامیک خشک پرسلانی مجوف کمتر است.
انواع سیستم های نصب نمای سرامیک خشک
دو روش کلی نصب سرامیک در نماي ساختمان‌ها وجود دارد. روش نصب تر یا روش چسبانده شده و روش نصب خشک یا روش مهار شده. در روش نصب خشک، اتصالات، باید بارهاي ثقلی ناشی از سرامیک و اجزاي آن را علاوه بر بارهاي جانبی وارده شامل بارهاي زلزله، بارهاي فشار و مکش باد تحمل کنند. همچنین این نوع نما باید در برابر بارهاي ضربه ناشی از برخورد قطعات مختلف به آن‌ها بخصوص قطعات جابجا شده توسط تندبادها کنترل شوند.
نصب خشک سرامیک
نصب خشک سرامیک به دو صورت نمایان و غیرنمایان صورت می پذیرد که در زیر انواع مختلف این روش ها یررسی می شوند.
سیستم نصب نمایان
سیستم نصب کلیپسی
این روش مطمئن‌ترین روش نصب سرامیک‌هاي پرسلان به روش خشک است. در این روش بست به گونه اي نصب می‌شود که سرامیک در داخل آن قرار گرفته و توسط بست مهار شود. بست به زیرسازي و شبکه آلومینیومی مطابق شکل زیر متصل می‌شود. براي جلوگیري از جلب توجه بست ها، می‌توان آن‌ها را با رنگ هاي کوره اي متناسب با رنگ سرامیک، رنگ نمود.
سیستم نصب ماسا
سیستم ماسا توسط یک شرکت اسپانیایی که در زمینه ی طراحی و تولید یراق آلات نصب فعالیت می کند، طراحی شده است. کلمپ های سیستم ماسا برای نصب سرامیک پرسلانی به طوری طراحی شده اند که بدنه کلمپ کاملا در پشت پنل قرار می گیرد اما لبه های نگهدارنده سرامیک از روی پنل نمایان است. به همین دلیل این سیستم در گروه سیستم های نصب مشهود قرار می گیرد.
کلمپ‌ها در این سیستم نقش نگهدارنده پنل را به عهده دارند و با ساختار مکانیکی به اجزای سیستم متصل می شوند و به ما این امکان را نیز می دهند تا به راحتی در هر قسمتی از نما ، سرامیک ها را تعویض کنیم.
سیستم ماسا طراحی شده برای نصب پنل هایی با ضخامت کم می باشد همچنین در سیستم ماسا نیازی به ماشین کاری بر روی پنل ها نداریم.
حالت بهینه‌ی استفاده از این سیستم در چیدمان افقی با بندهای افقی و عمودی در امتداد هم می باشد.
سیستم ماسا دارای فنر و ضربه گیر است که از لرزش پنل‌ها جلوگیری می کند.
سیستم نصب نمایان با استفاده از پرچ
این سیستم براي سرامیک‌هاي پرسلان قابل استفاده است. براي جلوگیري از اتلاف بالاي مصالح و خرد شدن آن‌ها توصیه می‌شود که سوراخ کاري هاي مورد نیاز در سرامیک با توجه به فواصل قاب آلومینیومی در کارخانه انجام شود و سوراخ کاري هاي قاب آلومینیومی در سایت انجام شود.
سیستم نصب پنهان
سیستم نصب با مهار و قلاب (کیل KEIL)
در این سیستم مهار و قلاب در پشت سرامیک‌ها تعبیه شده و پس از ریل کشی بر روي ساختمان نصب و رگلاژ خواهند شد. رگلاژ هر کدام سرامیک‌ها و تعویض هر کدام در هر نقطه اي از سطح نما امکان پذیر است.
سیستم نصب نامشهود keil یکی از سیستم هایی است که قابل اجرا برای انواع سرامیک می‌باشد.
تکنولوژی اتصال در این روش بسیار ساده و قابل استفاده در ابعاد بزرگ است به طوری که اجرای طرح‌های پیچیده تنها با طراحی یک زیر سازی ساده امکان پذیر است. پس از ایجاد زیرسازی، چیدمان پنل‌ها متناسب با نظر معمار در فرم های متقارن یا نا متقارن صورت می گیرد.
سیستم نصب با ایجاد شکاف
این سیستم جهت نصب سرامیک‌هاي با مقاومت بالا می‌باشند، ابتدا در ضخامت این سرامیک‌ها با دستگاه شیار زن، شیاري به عرض 3 تا 5 سانتی متر ایجاد شده و پس از زیرسازي آلومینیومی، با قرار دادن بست یا انکرهاي مخصوص در شیار سنگ عملیات نصب اجرا می‌شود. نمونه اي از این بست ها در شکل زیر مشاهده می‌شود.
سیستم نصب شیاری
در مواردی که ضخامت سرامیک کم باشد از این سیستم استفاده می شود.
سیستم نصب با چسب صنعتی
پس از زیرسازي اولیه و آماده کردن سطوح مناسب جهت اجراي چسب، سطوح چربی زدایی شده و پس از زدن پرایمر مخصوص، سرامیک‌ها با چسب دو جزئی مخصوص به دیوار متصل می‌شوند. روش نصب با چسب صنعتی جهت مصالحی از قبیل سرامیک پرسلانی براي تا ارتفاع 3 طبقه و حداکثر 10 متر قابل استفاده می‌باشد.
